İmâdü'l-İslâm / [istinsah eden] Abdullah b. Muhammed el-Müezzin.

Yer Numarası
Y/0657
Dil Kodu
Osmanlı Türkçesi
Çoğaltan/Kopyalayan-Müstensih
Abdullah b. Muhammed el-Müezzin.
Telif Bilgisi
[t.y.]
İstinsah Bildirimi
1056.
Fiziksel Niteleme
[4], 243a, [1] varak ; 285x180 - 210x115 mm.
Yaprak, satır ve sütun sayısı: 247 yaprak (495 sayfa), 23 satır.
Yazı türü: Nesih, baş tarafları hareketli.
Mürekkep rengi: Siyah ve surh (kırmızı).
Kağıt özellikleri ve filigran bilgisi: Filigranlı.
Eserin Fiziksel Yapısı içindeki Diğer Özellikler
Sayfalar kırmızı mürekkeple mücedveldir.
Ketebe Kaydı
Eserde ketebe kaydı yoktur.
Orijinal versiyon Notu
Abdülazîz Fârisî. Umdetü’l-İslâm.
Notlar
Eser mensurdur.
Eserin başında 2 varak fihrist vardır.
“Aksarâyî kitabının mukaddimesinde, Mevlânâ Abdülazîz Fârisî’nin ʿUmdetü’l-İslâm adlı Farsça kitabını halk için yazmayı tasarladığı ilmihale uygun bulduğunu belirtmektedir. İlmihali Türkçe’ye çevirirken diğer kaynaklardan yararlanarak yaptığı ilâveler onu tercüme-telif karışımı yeni bir eser haline getirmiştir. Müellif, yadırganacağı endişesiyle eserin girişinde dil konusu üzerinde de durmuş, peygamberlerin, ümmetlerine kendi dilleriyle hitap ettiklerine dair âyetten hareketle (İbrâhîm 14/4) Türkçe konuşan halk için Türkçe kitaplar yazılmasının gereğine dikkat çekmiştir. İmâdü’l-İslâm inanç, ibadet ve ahlâk konularından oluşur. Eserin başında, dönemin dinî ve içtimaî özelliklerini yansıtıcı nitelikte bilgiler içeren iman, küfür ve elfâz-ı küfür konularının yanı sıra Kafdağı’na dair bazı asılsız nakiller de aktarılır. İbadetlere ilişkin bölümde konular ayrıntılı biçimde anlatılır. Burada özellikle namaz ve orucun faziletleri, müstehapları, mekruhlarına ve nâfile ibadetlere ayrılan kısımla bunlara uymanın önemine yapılan vurgu dikkat çeker; hatta nâfile ibadetlerin faziletlerine verilen değerin farzları gölgede bıraktığı söylenebilir. Müellif, ʿUmdetü’l-İslâm’da yer almayan birçok nâfile namazı kitabına eklediğini belirtir. İbadetlere teşvik amacının öne çıktığı eserde hadis olarak nakledilen bazı rivayetlerin zayıf veya uydurma olduğu görülür (a.g.e., II, 1165). Aynı zamanda bir dua mecmuasını andıracak şekilde hemen her konuya dair dualar zikredildikten sonra bunların mükâfatı abartılarak anlatılır. İbadetler bahsinin tamamlanmasıyla ʿUmdetü’l-İslâm’ın tercümesi de sona erer. Eserin geri kalan kısmı Abdurrahman Aksarâyî’nin telifi olup burada insanlar arasındaki haklar ve görevler, görgü kuralları, âhiret hayatı, özellikle kıyametin kopması, cennet ve cehennem gibi konulara yer verilir“ -- DİA.
“İmâdü’l-İslâm’ın yetmişten fazla nüshası tesbit edilmiştir (meselâ bk. Süleymaniye Ktp., Fâtih, nr. 2740, Lâleli, nr. 1102; Kayseri Râşid Efendi Ktp., nr. 25398). Harekeli olarak taşbaskıları yapılan eser (İstanbul 1290; İstanbul, ts.), İslâm’ın Temel Kitabı Büyük İslâm İlmihali adıyla M. Rahmi tarafından sadeleştirilerek yayımlanmıştır (İstanbul 1976)“ -- DİA.
Eser Kondisyonu
Cildin sırtı yıpranmıştır.
Cilt Bilgileri
Koyu kahverengi meşin kaplı, zencirekli, şemseli, salbekli mukavva cilttir.
Rakabe-İzleme-Takip Kelimesi
Var.
Emeği Geçenler
Abdullah b. Muhammed el-Müezzin, müstensih.