Usûlü’l-hikem fî nizâmi’l-ʿâlem tercümesi / Kâfiyü'l-Akhisarî ; [istinsah eden] Abdülkerim b. Karavi-zâde el-Hâc Muhammed.
Yer Numarası
Y/0011
Dil Kodu
Osmanlı Türkçesi
Çoğaltan/Kopyalayan-Müstensih
Abdülkerim İbn Karavi-zâde el-Hâc Muhammed.
Telif Bilgisi
Akhisar, 1004.
İstinsah Bildirimi
Zilkâde 1147.
Fiziksel Niteleme
28b varak ; 188x102 - 125x58 mm.
Yaprak, satır ve sütun sayısı: 30 yaprak (60 sayfa), 21 satır.
Yazı türü: Ta'lik.
Mürekkep rengi: Siyah.
Kağıt özellikleri ve filigran bilgisi: Filigransız.
Yaprak, satır ve sütun sayısı: 30 yaprak (60 sayfa), 21 satır.
Yazı türü: Ta'lik.
Mürekkep rengi: Siyah.
Kağıt özellikleri ve filigran bilgisi: Filigransız.
Zahriye Bilgileri (Münavele, Mütalaa, Temellük vb)
Eserin zahriyesinde ismi, hangi padişah döneminde yazıldığı gibi bazı notlar vardır.
Eserin Fiziksel Yapısı içindeki Diğer Özellikler
Varak 1b'de serlevha süslenmiş, diğer sayfalarda ise sadece çift cetvel çekilmiştir.
Ketebe Kaydı
Harrerehu el-fakîr ileyhi subhânehu teâlâ Abdülkerim ibn Karavi-zâde el-hâc Muhammed Aleyhina ve âla sâiri'l-ihvân rahmetu'l-lâhi's-samed.
Notlar
Eser mensurdur.
“Hasan Kâfî’nin devlet düzeni hakkında kaleme aldığı bu kitabı eserleri içinde en tanınmışıdır. Müellif eseri 1004’te (1596) önce Arapça olarak kaleme almış, bir yıl sonra da Türkçe açıklamalı tercümesini yapmıştır (her iki metni bir araya getiren nüsha için bk. Nesâih-i Cündiyye-i Mülûk, Âtıf Efendi Ktp., nr. 2852, vr. 33a-60b)... Türkiye’de ve Türkiye dışında pek çok yazma nüshası bulunmaktadır (Millet Ktp., Ali Emîrî Efendi, Askerlik, nr. 70; Süleymaniye Ktp., Hacı Mahmud Efendi, nr. 2879; Âtıf Efendi Ktp., nr. 1726, 2852; Beyazıt Devlet Ktp., Bayezid, nr. 1851/3, 3903; İÜ Ktp., TY, nr. 1808, 3484, 3678; ayrıca bk. Izabrani Spisi, s. 168-169; Šabanović, s. 190-191). Yer ve tarih belirtilmeden yapılan taş baskısından sonra düzeltilerek Tevfik imzası ile Asır gazetesinde tefrika edilen (1287) ve ardından basılan (İstanbul 1287) eseri Mehmet İpşirli Latin harfleriyle neşretmiştir (bk. bibl.). Ahmed Reşid Paşa tarafından Arapça’sı ile birlikte yayımlanan eserin (Hicaz Vilâyet Matbaası, 1331) edisyon kritikli Arapça metnini Ömer Nakiçeviç (el-Mecelletü’t-târîhiyyetü’l-Mısriyye, XVIII, Kahire 1971, s. 244-264) ve İhsan Sıdkī el-Amd (Küveyt 1987) neşretmiştir. Risâleyi Garcin de Tassy Fransızca’ya (Journal Asiatique, Paris 1824, IV, 213-226, 283-290), Imre Karácson Macarca’ya (Budapest 1909), L. von Thallóczy ve E. von Karácson Almanca’ya (1. bs., Archiv für slavische Philologie, XXXII, s. 139-158; 2. bs., Illyrisch-Albanische Forschungen, München-Leipzig 1916, s. 537-563) ve Safvet-beg Bašagić Boşnakça’ya (Sarajevo 1919) tercüme etmiş, eserin dipnotlar eklenmiş yeni bir Boşnakça çevirisi de Amir Ljubović tarafından (Izabrani Spisi, s. 91-112) yapılmıştır (bk. bibl.). Mustafa Sarıbıyık eser üzerinde bir yüksek lisans tezi hazırlamıştır (bk. bibl.)“ -- DİA.
“Türk Tarih Encümeni Kütüphanesi numero 25“ -- Varak 1.
“Hasan Kâfî’nin devlet düzeni hakkında kaleme aldığı bu kitabı eserleri içinde en tanınmışıdır. Müellif eseri 1004’te (1596) önce Arapça olarak kaleme almış, bir yıl sonra da Türkçe açıklamalı tercümesini yapmıştır (her iki metni bir araya getiren nüsha için bk. Nesâih-i Cündiyye-i Mülûk, Âtıf Efendi Ktp., nr. 2852, vr. 33a-60b)... Türkiye’de ve Türkiye dışında pek çok yazma nüshası bulunmaktadır (Millet Ktp., Ali Emîrî Efendi, Askerlik, nr. 70; Süleymaniye Ktp., Hacı Mahmud Efendi, nr. 2879; Âtıf Efendi Ktp., nr. 1726, 2852; Beyazıt Devlet Ktp., Bayezid, nr. 1851/3, 3903; İÜ Ktp., TY, nr. 1808, 3484, 3678; ayrıca bk. Izabrani Spisi, s. 168-169; Šabanović, s. 190-191). Yer ve tarih belirtilmeden yapılan taş baskısından sonra düzeltilerek Tevfik imzası ile Asır gazetesinde tefrika edilen (1287) ve ardından basılan (İstanbul 1287) eseri Mehmet İpşirli Latin harfleriyle neşretmiştir (bk. bibl.). Ahmed Reşid Paşa tarafından Arapça’sı ile birlikte yayımlanan eserin (Hicaz Vilâyet Matbaası, 1331) edisyon kritikli Arapça metnini Ömer Nakiçeviç (el-Mecelletü’t-târîhiyyetü’l-Mısriyye, XVIII, Kahire 1971, s. 244-264) ve İhsan Sıdkī el-Amd (Küveyt 1987) neşretmiştir. Risâleyi Garcin de Tassy Fransızca’ya (Journal Asiatique, Paris 1824, IV, 213-226, 283-290), Imre Karácson Macarca’ya (Budapest 1909), L. von Thallóczy ve E. von Karácson Almanca’ya (1. bs., Archiv für slavische Philologie, XXXII, s. 139-158; 2. bs., Illyrisch-Albanische Forschungen, München-Leipzig 1916, s. 537-563) ve Safvet-beg Bašagić Boşnakça’ya (Sarajevo 1919) tercüme etmiş, eserin dipnotlar eklenmiş yeni bir Boşnakça çevirisi de Amir Ljubović tarafından (Izabrani Spisi, s. 91-112) yapılmıştır (bk. bibl.). Mustafa Sarıbıyık eser üzerinde bir yüksek lisans tezi hazırlamıştır (bk. bibl.)“ -- DİA.
“Türk Tarih Encümeni Kütüphanesi numero 25“ -- Varak 1.
Eser Kondisyonu
Sırtı biraz yıpranmış, pek çok sayfası su almıştır.
Cilt Bilgileri
Kahverengi meşin ciltli. Şemselidir.
Rakabe-İzleme-Takip Kelimesi
Yok.
Emeği Geçenler
Abdülkerim İbn Karavi-zâde el-Hâc Muhammed, müstensih.
