Tarihi ve sosyal yönleriyle Kürtün / editör Prof. Dr. Osman Köse.
Yer Numarası
A.IX/9486
ISBN
9786256284425
Dil Kodu
Türkçe
Eser Adının Farklı Biçimi
Kürtün
Yayın Bilgisi
Ankara : Berikan Yayınevi, 2024.
Fiziksel Niteleme
xiii, 650 sayfa : resim, portre, harita, plan, grafik, tıpkıbasım, tablo ; 25 cm
Bibliyografi, vb. Notu
Bibliyografya makale sonlarındadır.
İçindekiler Notu
Gümüşhane Bölgesinin Eskiçağ tarihi ve Kürtün / Prof. Dr. Süleyman Çiğdem, Arş. Gör. Dr. Fatih İnan, Arş. Gör. Hüseyin İlhan -- Oğuz fethinden önce Kürtün ve çevresinin nüfus alt yapısı / Prof. Dr. Necati Demir -- Halt-İli’nin (Haldiya, Gümüşhane) Osmanlı Türkleri tarafından fethi, 1479 / Dr. Öğretim Üyesi Selahattin Tozlu -- Fetih ve iskân döneminde Kürtün Çepni beyleri / Mehmet Fatsa -- Kürtün ve Çepni beyleri, ağaları, hizmetlileri / Prof. Dr. İlhan Şahin -- Efsaneden gerçeğe : Güvenç Abdal’a dair bazı mülahazalar / Prof. Dr. Sadullah Gülten -- Kürtün’ün Güvenç Abdal Ocaklı Çepniler açısından taşıdığı önem üzerine bir değerlendirme / Doç. Dr. Abonoz Küçük -- 16. yüzyılın sonlarına kadar Kürtün ve civarında Çepniler / Dr. Öğr. Üyesi Kamil Yavuz -- Doğu Karadeniz’de kaos Kürtünlü göçü ve etkileri, 17. ve 18. yüzyıllar / Prof. Dr. Feridun M. Emecen -- XV-XVII. yüzyıllarda bugünkü Kürtün’de sosyal hayat / Doç. Dr. M. Hanefi Bostan -- Açılın kapılar şaha gidelim / Prof. Dr. Alparslan Demir -- Hurufat Kayıtları’na göre Kürtün’de câmiler, bâniler, imam ve hatipler, 1690-1835 / Prof. Dr. Necmettin Aygün -- Mühimme kayıtlarına göre Kürtün Bölgesinde eşkıyalık olayları / Dr. Yasin Dönder -- 3 ve 4 Numaralı Trabzon Ahkâm Defterine göre Kürtün Nahiyesi, 1811-1827 / Ali Doğan Demir -- 5, 6 ve 7 Numaralı Trabzon Ahkâm Defterlerine göre Kürtün Nahiyesi, 1836-1849 / Ebru Keten -- Mühimme defterleri ışığında Kürtün ve çevresi, 1554-1738 / Doç. Dr. Mehmet Fatih Gökçek -- 18. yüzyılda Kürtün Kazasında timar tevcihleri ve sipahilerin birbiriyle çekişmeleri / Doç. Dr. İlhan Gök -- Kürtün’ün idare konumu ile asayiş ve sosyal meselelerine dair son dönem vesikalar, 19-20. yüzyıllar / Ayhan Yüksel -- 19. yüzyılda Kürtün’de sosyal hayat üzerine bazı mülahazalar / Prof. Dr. Osman Köse -- Osmanlı Döneminde Kürtün ve çevresindeki madenler ve maden ocaklarının durumu / Prof. Dr. Kemal Saylan -- Kürtün’de nüfus hareketleri / Prof. Dr. Nedim İpek -- Rusların Kürtün’ü işgali ve Kabaktepe Harekâtı / Adnan Yazıcı -- Kürtün ve çevresinde yayla anlaşmazlıkları ve tarihi arkaplanı / Prof. Dr. İlhan Ekinci -- Kürtün yöresindeki yayla-oba adları üzerine bir inceleme / Öğr. Gör. Dr. Samet Cantürk -- Milli Mücadele yıllarında Kürtün / Prof. Dr. Uğur Üçüncü -- Gümüşhane’nin kültür varlıkları ve Kürtün / Prof. Dr. Haldun Özkan -- Gümüşhane kaleleri ve gözetleme kuleleri / Prof. Dr. Hüseyin Yurttaş -- Tek Parti Döneminde Kürtün ve çevresine genel bir bakış / Öğr. Gör. Mevlüt Kaya -- CHP teftiş raporlarına göre Kürtün (Torul), 1934-1950 / Prof. Dr. Sezai Balcı, Dr. Cemal Aydın -- Rus işgalinde Kürtün Bölgesinde siperlerdeki izler, 1916-1918 / A. Adnan Üçüncüoğlu.
Özet, vb.
“Kürtün, bölgenin 1461 yılında fethiyle beraber bazen kaza ve bazen de nahiye statüsüyle Trabzon’a bağlı olarak Çepni Türklerinin bulunduğu bir yerdir. Kürtün ve çevre köylerinde Türlerden başka Rumlar da bulunmaktadır. Rumlar, bölgeye Türkler gelmeden önce yörenin yerli ahalileriydiler. Ortaasya’dan yola çıkarak Erzurum üzerinden buralara göç ederek gelen Türk gurupları da zaman içinde Kürtün’ü nasli sakini oldular. Bazen ayrı köylerde, bazen de aynı köyü paylaşarak yörenin eski sakinleriyle birlikte yaşamaya başladılar. Mesela, Kürtün kazasının modern dönemde merkezi olan Uluköy, Rumların hiç yer almadığı köylerden biriydi ve Türklerin kurduğu bir yerleşim yeriydi.
Bu asırlarda iç kesimlerdeki yerleşim yerleri güvenlik açısından daha uygundu. Kürtün de, sahilden uzakta, demografik yapısı ve yoğunluğu ile tercih edilen yerleşim yerlerindendi. 16. ve 17. asırlarda Batum’dan Zonguldak’a kadar sahil boyunca kentleri, köyleri ve boğaz kenarlarını yağmalayan, ele geçirdiği insanları köleleştiren Hristiyan Kozakların saldırıları sahilde meskûn olanlar için caydırıcıydı. Bu nedenle Kürtün gibi iç kesimlerde yer alan yerleşim yerleri güvenlik ve emniyeti bakımından tercih ediliyordu. Güvenli bir yerleşim yeri olan Kürtün’ün sınırları dönem içinde Eynesil, Görele, Tirebolu, Yağlıdere ve Giresun’a kadar uzanmıştır. Kaza merkezi, Tirebolu’dan Gümüşhane’ye doğru uzanan Harşıt nehri üzerinde kolay ulaşım güzergâhı üzerinde olan Cayra’dır. Bu nedenle Kürtün, yukarıda bahsedilen geniş alanın adıdır. Kaza merkezi çoğunlukla Cayra olmakla beraber zaman içinde farklı noktaların da kısa süreli de olsa kaza merkezi olarak göründükleri dikkati çekmektedir. Tirebolu kısa bir dönem Kürtün kaza merkezi olarak görülürken, asrın sonlarına doğru yaz aylarında Güvende de kaza yöneticilerinin taşındıkları ve yönetimi buradan sürdürdükleri vakidir.” -- Arka kapak.
Konu
Kaleler__Türkiye__Gümüşhane__Tarih.
Yaylalar__Türkiye__Gümüşhane__Kürtün__Tarih.
Madenler__Türkiye__Gümüşhane__Kürtün__Tarih.
Ahkâm defterleri__Türkiye__Gümüşhane__Kürtün__Tarih.
Mühimme defterleri__Türkiye__Gümüşhane__Kürtün__Tarih.
Gümüşhane (Türkiye)__Tarih__Eski Çağ.
Gümüşhane (Türkiye)__Kültür.
Kürtün (Gümüşhane, Türkiye)__Tarih.
Kürtün (Gümüşhane, Türkiye)__Sosyal yaşam ve gelenekler.
Kürtün (Gümüşhane, Türkiye)__Milli Mücadele.
Kürtün (Gümüşhane, Türkiye)__Nüfus hareketleri.
Yaylalar__Türkiye__Gümüşhane__Kürtün__Tarih.
Madenler__Türkiye__Gümüşhane__Kürtün__Tarih.
Ahkâm defterleri__Türkiye__Gümüşhane__Kürtün__Tarih.
Mühimme defterleri__Türkiye__Gümüşhane__Kürtün__Tarih.
Gümüşhane (Türkiye)__Tarih__Eski Çağ.
Gümüşhane (Türkiye)__Kültür.
Kürtün (Gümüşhane, Türkiye)__Tarih.
Kürtün (Gümüşhane, Türkiye)__Sosyal yaşam ve gelenekler.
Kürtün (Gümüşhane, Türkiye)__Milli Mücadele.
Kürtün (Gümüşhane, Türkiye)__Nüfus hareketleri.
Emeği Geçenler
Köse, Osman, editör.